Planör Nedir?

 Planör Nedir?

Planör nedir, planör nasıl çalışır, planör neye yarar, planör nasıl uçar, planör çeşitleri nelerdir, planör ne demek, planör hakkında detaylı bilgiler.

 

İnsanoğlunun uçma isteği yıllar öncesine dayanmaktadır. İlk uçuş denemeleri insanoğlunun kendisine kanat takarak uçmaya çalışması ile olmuş ve günümüzde birçok uçak yada uçma yöntemi kullanılmaktadır. Planör de bunlardan birisidir. O halde planör ne demek?

 

 

Planör Nedir?

 

Bazıları içinse uçma arzusu, sadece ihtiyaçdan ziyade hobiye dönüşebiliyor. Herhangi bir enerjiye ihtiyaç duymadan uçmak istiyorsanız planörle tanışmanızın zamanı gelmiş demektir ve planör ne demek sorusuna yanıt bulma zamanı gelmiştir.

 

Planör nedir dediğimizde herhangi bir enerjiye ihtiyaç duymayan uçma aracıdır diyebiliriz. Planör, üzerinde barındırdığı aerodinamik yapı sayesinde motora yada farklı bir sisteme ihtiyaç duymadan uçabilmektedir. Bu sebeptendir ki motorlu uçaklarda ciddi gelişmeler, gelişimler olmasına rağmen planörler hobi olarak görülmeleri sebebiyle tercih edilmeleri hala sürmektedir. 

 

Planör nedir sorusuna verilecek diğer bir yanıt ise motorsuz uçma aracı olabilecektir. Planörleri diğer uçan araçlardan ayıran en önemli özelliği motorlarının olmamasıdır. Bir veya iki kişilik olabilen, tasarlanabilen planörler, günümüzde popülerliğini korumaktadır. 

 

Planör ne demek sorusuna yanıt bulduk, planör nasıl uçar? sorusuna ise, uçmak için kullanılan araçların ilk kalkışta belirli bir hıza ve enerjiye ihtiyaçları bulunmaktadır. Planörlerde motor düzeneğinin bulunmaması yada herhangi bir enerji tüketimi aracının olmaması sebebiyle ilk uçuşta yardıma ihtiyaçları bulunmaktadır. Kalkış hızına ulaşmak için gerekli hıza ulaşmak için bir başka uçağa yada vinç düzeneğine ihtiyaç duymaktadırlar. Ayrıca, uzun kanat açıklığı sayesinde daha uzun süre hava kalabilmekte ve yön vermede kolaylık sağlanmaktadır. 

 

Planörlerin ilk kalkış için kullandıkları en sık yöntem bir başka uçağın yardımıdır. Planörlerin ön taraflarında hazırlanan düzenek sayesinde birbaşka uçağa bağlanmaktadırlar ve birlikte normal kalkış yapmaktadırlar. Belirli hız ve irtifaya ulaşıldığında ise aralarındaki bağlantı kaldırılarak planörün atmosferdeki hava hareketleri yardımıyla uçmaları sağlanmaktadır. 

 

Diğer bir yöntem ise vinç yardımıyla gerekli uçuş hızına erişilmesidir. Makara yardımıyla planör 90 km hıza ulaşana kadar hızlıca çekilmektedir ve 90 km hızına ulaşan planörün kalkabilmesi sebebiyle kalkış yapması sağlanmaktadır. 

 

Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, planörün uçmasında kullanılan atmosfer hareketlerinin doğru şekilde değerlendirilmesidir. 

 

 

Planörü Kim İcAt Etti?

 

Planör ilk olarak 1871 yılında icad edilmiştir. Planörü icad eden ilk kişinin Hezarfen Ahmet Çelebi olduğu söylenmektedir fakat kayıtlara geçen ve ilk icad eden kişi Otto Lilienthal‘dır. Lilienthal tarafından 2000’den fazla planör ile uçuş ve denemeler gerçekleştirilmiştir. Tek kanatlı ve çift kanatlı modelleri tasarlamış ve kullanmıştır. Son uçuşunda 17 metre yüksekten düşerek omurgasını kırmış ve vefat etmiştir. 



Planör Nasıl Uçar?


Planör nedir yada planör ne demek sorusuna gerekli yanıtı verdiğimizi düşünüyorum. Planörlerin nasıl uçmaya başladığını da anlattığımıza göre hava kalma prensibi nasıldır, tonlarca ağırlığa sahip bir uçak motoru olmadan nasıl uzun süre havada kalabilir?


Planörler uçmak için atmosferde meydana gelen hava hareketlerini kullanmaktadırlar demiştik. Bu hareketler;


Hava hareketlerinin dağa çarpması sonucu üstsel hareket göstermesi ve planör kullanıcısının üstsel hava akımını kullanarak irtifa kazanması yada güneş sebebiyle ısınan dağa hava akımının çarpması sonucu ısınan havanın yükselmeye başlaması ve planör tarafından bu yükselme hareketi kullanılarak irtifa kazanılması prensipleri kullanılabilecektir. 


İrtifa kazanan planörün bir de havada kalabilmesi için yeterli hızını koruması da gerekmektedir. Sürekli olarak ileriye giden planörün sürtünme kuvveti ve rüzgara karşı koyma isteği sebebiyle hızında azalmalar meydana gelecektir. Yeterli hızı koruması veya hızlanması için ise planör sahip olduğu ağırlığı kullanmaktadır. Yer çekimine karşı uçuş yaparak yeterli hıza ulaşmakta ve hız kazanmaktadır.

 

 

Planör Nasıl İniş Yapar?

 

Planör, çok kısa mesafeye sahip pistlerden bile kalkış yapabilmektedir. Aynı şekilde, mevcut teknolojiyle birlikte normal pist boyu olan 3000 metre yerine 100 metre gibi bir pist mesafesine güvenle iniş yapabilir. 

 

Planör, iniş için Spoiler (hava freni) ismi verilen sistemi kullanmaktadırlar. Kanat üzerinde yer alan ve pilot tarafından kumanda ile kontrol edilebilen sistem sayesinde sürükleme kuvveti azaltılmakta ve  planörün yavaşlaması sağlanmaktadır. Bu sayede 100 metrelik piste güvenle iniş mümkün olmaktadır.



Planör Hangi Alanlarda Kullanılır?


Planör, motorsuz olması, uzun mesafelere uçamaması ve 1 veya 2 kişi tarafından kullanılabiliyor olması sebebiyle seyehat veya taşımacılıkta kullanılmamaktadır. Daha çok uluslararası yarışmalarda, film yapımında ve gösterilerde kullanılmaktadırlar.

 

Pilot olmayı düşünüyorsanız yada uçmanın keyfini yaşamak istiyorsanız planör kullanarak tadını alabilirsiniz. 3 haftalık eğitim ile planör kullanmak mümkündür.



Planör Kaç Saat Havada Kalabilir?


Planör ile seyehat edilemeyeceğini konumuzda bahsetmiştik. Ancak, planör kullanarak uzun mesafeler yol almak ve saatlerce havada kalmak mümkündür. Planör ile uluslararası yarışmalar yada gösteri yada rekor denemesi amaçlı olarak uzun mesafeler yol alınmaya ve uzun süre havada kalınmaya çalışılmaktadır.